|
این مجموعه تاریخ نگاری حکومت های
ایرانی را از تشکیل حکومت ماد تا سقوط حکومت پهلوی دربر می گیرد. امید است
این مجوعه مورد استفاده دانش پژوهان واقع گردد.
1- مادهـا ( 708ق.م – 550ق.م ) 158 سال حکومت مرکز
حکومت هـمدان (هـگمتانه)
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
پادشاه لقب پادشاه
|
حوادث مهـم زمان پادشاه آشور – بابل
| |
1
|
708قبل از میلاد
655قبل از میلاد
|
پادشاه دیااکو
(دیو کس)
|
تشکیل اولین سلسله ایرانی
| |
2
|
655ق.م 633ق.م
|
فره ور تیش (خشریتی)
|
جنگ با آشوریهـا و شکست
مادهـا
| |
3
|
633ق.م 585ق.م
|
هـووخ شتره
(کیا کسار)
|
حمله سکاهـا ، جنگ با آشوریهـا و فتح نینوا در زمان ساراگوس پادشاه آشور
| |
4
|
585ق.م 550ق.م
|
آژیدهـاگ
(ایختوویگو)
|
قدرت یافتن کوروش و سقوط مادهـا
|
2 – سلسله
هخامنشیان ( 550ق.م – 330ق.م ) 220
سال ، پاسارگارد . تخت جمشید
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
پادشاه
لقب پادشاه
|
حوادث مهـم زمان پادشاه آشور – بابل
| |
1
|
550ق.م 529ق.م
|
کوروش
(سیروس)
|
فتح بابل ، لیدی ، درزمان نبوئید و کروزوس
| |
2
|
529ق.م 522ق.م
|
کمبوجیه
(کامبیز)
|
فتح مصر در زمان آمازیس آخرین فرعون مصر
| |
3
|
522ق.م 521ق.م
|
بردیای دروغین (گئومات)
|
مرگ کمبوجیه در سرزمین شام
| |
4
|
521ق.م 486ق.م
|
داریوش
(آنتریوش)
|
سرکوبی شورشهـا نبرد ماراتن
| |
5
|
486ق.م 466ق.م
|
خشایار شاه
(کرسس)
|
جنگهـای ایران و یونان ، تیمستو کلس
| |
6
|
466ق.م 424ق.م
|
اردشیر اول
(دراز دست)
|
عصر طلایی تاریخ یونان و حکومت پربکس
| |
7
|
424ق.م 45 روز
|
خشایار شاه دوم
|
---
| |
8
|
424ق.م 404ق.م
|
داریوش دوم
(هـوکا)
|
جنگهـای پلوپونز در یونان
| |
9
|
404ق.م 359ق.م
|
اردشیر دوم
(منه من)
|
جنگ کوناکسا، دخالتهـای پریزاد
مادر اردشیر در حکومت هـخامنشی
| |
10
|
359ق.م 338ق.م
|
اردشیر سوم
(وهـوک)
|
پادشاهی فیلیپ در مقدونیه
| |
11
|
338ق.م 336ق.م
|
ارشک
(آرسس)
|
---
| |
12
|
336ق.م 330ق.م
|
داریوش سوم
(بهمن)
|
قدرت یافتن اسکندرمقدونی و حمله به ایران
|
3- حکومت اسکندر در سلوکیان ( 330ق.م – 250ق.م )
صد دروازه سلوکیه
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
پادشاه لقب پادشاه
|
حوادث مهـم زمان پادشاههـمزمان
| |
1
|
330ق.م 323ق.م
|
اسکندر (الکساندر)
|
مرگ داریوش سوم و تصرف ایران بوسیله یونانیان
| |
2
|
323ق.م 313ق.م
|
سرداران اسکندر
|
شکل گیری حکومتهـایی در یونان , مصر و ایران
| |
3
|
313ق.م 281ق.م
|
حکومت سلوکوس (نیکاتور)
|
آغاز حکومت سلوکیان در ایران
| |
4
|
281ق.م 261ق.م
|
آنتیو خوس اول (سوتر)
|
شکل گیری حکومت بطالسه در مصر
| |
5
|
261ق.م 246ق.م
|
آنتیو خوس دوم
(تنوس)
|
آغاز حکومت پارتیان و خروج سلوکیان
| |
6
|
246ق.م 226ق.م
|
سلوکوس دوم
|
حکومت سلوکیان در سوریه
| |
7
|
226ق.م 223 روز
|
سلوکوس سوم
(سوتر)
|
قدرت گرفتن مهـرداد دوم اشکانی
| |
8
|
223ق.م 187ق.م
|
آنتیو خوس سوم
|
ضعف حکومت سلوکیان و جانشینی رومیان
|
4- پارتیان (سلسله اشکانی ) 250ق. م 255 م ( صد
دروازه – سلوکیه )
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
پادشاه
لقب
پادشاه
|
حوادث مهـم زمان پادشاههـمزمان
| |
1
|
250ق.م 247ق.م
|
ارشک
(اپی فانس)
|
موسس سلسله اشکانی
| |
2
|
247ق.م 214ق.م
|
تیرداد اول
|
انتخاب صد دروازه به عنوان پایتخت
| |
3
|
214ق.م 196ق.م
|
اردوان اول
|
نبرد با سلوکیان و دولت باختر
| |
4
|
196ق.م 181ق.م
|
اشک چهـارم
(فری یاپت)
|
---
| |
5
|
181ق.م 174ق.م
|
فرهـاد اول
|
---
| |
6
|
174ق.م 136ق.م
|
مهـرداد اول
|
دوران عظمت پارتهـا
| |
7
|
136ق.م 127ق.م
|
فرهـاد دوم
|
مرگ فرهـاد بوسیله سکاهـا
| |
8
|
127ق.م 124ق.م
|
اردوان دوم
|
---
| |
9
|
124ق.م 76ق.م
|
مهـرداد دوم
|
شکل گیری دولت روم
| |
10
|
76ق.م 67ق.م
|
اشک دهـم (سنتروک)
|
قدرت یافتن ارمنستان
| |
11
|
67ق.م 60ق.م
|
فرهـاد سوم
|
حکومت (پمپه) سردار رومی
| |
12
|
60ق.م 55ق.م
|
مهـرداد سوم
|
---
| |
13
|
55ق.م 37ق.م
|
اشک سیزدهـم (ارد)
|
حمله کراسوس و شکست او از سورنا سر تاسر دار ایرانی
| |
14
|
37ق.م 2ق.م
|
فرهـاد چهـارم (فغور)
|
قتل عام شاهـزاده گان اشکانی(امپراطوری آنتونیوس)
| |
15
|
2ق. م 4 م
|
فرهـاد پنجم
|
تولد حضرت عیسی مسیح
| |
16
|
4م 8م
|
ارد دوم
|
---
| |
17
|
8 م 17 م
|
اشک هـفدهـم (ونن)
|
حمایت روم از حکومت (ونن) پادشاه اشکانی
| |
18
|
17 م 40 م
|
اشک هـجدهـم
(اردوان)
|
(امپراطوری تیبریوس)
در روم
| |
19
|
40 م 46 م
|
اشک نوزدهـم
(اردوان سوم)
|
----
| |
20
|
46 م 51 م
|
اشک بیستم (ودرز)
|
---
| |
21
|
52 م 54 م
|
اشک بیست و یکم
|
--
| |
22
|
54 م 93 م
|
بلاش اول
|
(پادشاهی نرون) در روم
| |
23
|
93م 110م
|
اشک بیست و سوم پاکر دوم
|
امپراطوری تراژان در روم
| |
24
|
110م 130م
|
اشک بیست و چهـارم خسرو
|
لشکر کشی تراژان رومی به سوی ایران
| |
25
|
130م 146م
|
بلاش دوم
|
امپراطوری آدریان در روم
| |
26
|
149م 191م
|
اشک بیست و ششم بلاش سوم
|
امپراطوری مارکوس اورلیوس
| |
27
|
191م 208م
|
اشک بیست و هـفتم بلاش چهـارم
|
---
| |
28
|
208م 215م
|
اشک بیست و هـشتم بلاش پنجم
|
پادشاهی کارلا کالا در روم
| |
29
|
215م 225م
|
اردوان پنجم
|
قدرت گرفتن اردشیر بابکان
|
5- ساسانیان (226م – 652م) (فیروزه آباد ، بیشابور
، تیسفون)
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
پادشاه لقب پادشاه
|
حوادث مهـم زمان پادشاههـمزمان
| | |
1
|
226 م 241م
|
اردشیر بابکان
|
موسس سلسله ساسانی
| | |
2
|
241 م 273م
|
شاهـپور اول (نبرده)
|
شکست بالریانوس امپراطور روم قیام مانی
| | |
3
|
273م 274م
|
هـرمز اول
|
بنای شهـر اهـواز در زمان هـرمز اول
| | |
4
|
274م 276م
|
بهرام اول
|
کشته شدن مانی ، امپراطوری (اورلین) در روم
| |
5
|
276م 293م
|
بهرام دوم
|
امپراطوری (کاروس) در روم قدرت یافتن کریتر روحانی معروف زرتشتی
| | |
6
|
293م 4 ماه
|
بهرام سوم (سکانشاه)
|
---
| | |
7
|
293م 303م
|
نرسی (نارسیس)
|
امپراطوری دوم
(دیوکله سین)
| | |
8
|
303م 309م
|
هـرمز دوم
|
---
| | |
9
|
309م 310م
|
آذر نرسی
|
---
| | |
10
|
310م 379م
|
شاهـپور دوم ذو الاکتاف
|
طولانی ترین حکومت پادشاهی در ایران
| | |
11
|
379م 383م
|
اردشیر دوم
|
---
| | |
12
|
383م 387م
|
شاهـپور سوم
|
امپراطوری (تئودوزبوس) در روم
| | |
13
|
388م 399م
|
بهرام چهـارم
|
رسمی شدن مسیحیت در روم بوسیله کنستانتین
| | |
14
|
399م 421م
|
یزد گرد اول گرودبهر
|
شکل گیری دولت بیزانس و امپراطوری آر کادیوس
| | |
15
|
421م 439م
|
بهرام پنچم بهرام گور
|
حکومت تئودوس در روم شرقی
| | |
16
|
439م 459م
|
یزد گرد دوم
|
حکومت تئودوسیوس در روم شرقی
| | |
17
|
459م
|
هـرمزد سوم
|
| | |
18
|
459م 483م
|
فیروز
|
جنگ باهـیاطله در شرق ایران
| | |
19
|
484م 488م
|
بلاش ولخش
|
شکست سامانیان ازهـیاطله
| | |
20
|
488م 531م
|
قباد اول کواذ
|
قیام مزدک 498 م
| | |
21
|
531م 579م
|
خسرو انوشیروان
|
تولد حضرت محمد (ص)
اقتدار سامانیان
| | |
22
|
579م 590م
|
هـرمزد چهـارم
|
طغیان بهرام چوبین سردار ساسانیان
| | |
23
|
590م 628م
|
خسرو پرویز
|
بعثت پیامبر و آغاز تاریخ هـجری
| | |
24
|
628م
|
شیرویه قباد دوم
|
امپراطوری هـراکلیوس در روم شرقی
| | |
25
|
629م
|
اردشیر سوم
|
ضعف حکومت ساسانیان
| | |
26
|
629م
|
شهـر وراز
|
| | |
27
|
629م 652م
|
یزد گرد سوم
|
برابر با 8 تا 31هـجرت شکست و سقوط ساسانیان از اعراب
| | | | | | | |
(تاریخ نگاری مختصر ایران بعد از اسلام بر اساس
تاریخ هـجری قمری)
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
حاکم خلیفه
|
حوادث مهـم
پادشاه
هـمزمان
| |
1
|
31هـ 35هـ
|
خلافت عثمان و اسلام آوردن ایرانیان
|
تصرف نواحی مختلف ایران بوسیله سرداران عرب
| |
2
|
35هـ 40هـ
|
حکومت حضرت علی (ع)
در عراق
|
تغییر مرکز خلافت از مدینه به کوفه
|
خلفای بنی امیه (41هـ – 132هـ ) دمشق
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
حاکم خلیفه
|
حوادث مهـم
| |
1
|
41هـ 61هـ
|
معاویه اول
|
شهـادت امام حسن (ع)
| |
2
|
61هـ 64هـ
|
یزید اول
|
شهـادت امام حسین (ع)
| |
3
|
64هـجری
|
معاویه دوم
|
پایان حکومت سفیانیان شاخه اول بنی امیه
| |
4
|
64هـ 65هـ
|
مروان اول (حکم )
|
قیام توابین
| |
5
|
65هـ 87هـ
|
عبدالملک بن مروان
|
امارت حجاج در ایران و عراق
| |
6
|
87هـ 97هـ
|
ولید اول
|
فتح شمال آفریقا و اندلس
| |
7
|
97هـ 99هـ
|
سلیمان
|
فتح ماوراالنهـر بوسیله مسلمانان
| |
8
|
99هـ 102هـ
|
عمربن عبدالعزیز
|
اصلاحات عمربن عبدالعزیز
| |
9
|
102هـ 106هـ
|
یزید دوم
|
---
| |
10
|
106هـ 126هـ
|
هـشام
|
شهـادت امام سجاد و امام محمد باقر (ع)
| |
11
|
126هـ 127هـ
|
ولید دوم
|
---
| |
12
|
127هـ 128هـ
|
یزید سوم
|
---
| |
13
|
128هـ
|
ابراهـیم
|
---
| |
14
|
128هـ 132هـ
|
مروان دوم (حمار)
|
قیام ابومسلم خراسانی
|
خلفای بنی عباس (132هـ 656هـ ) بغداد
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
حاکم خلیفه
|
حوادث مهـم
| |
1
|
132هـ 137هـ
|
خلافت سفاح
|
شکل گیری حکومت عباسیان
| |
2
|
137هـ 159هـ
|
خلافت منصور
|
قتل ابومسلم خراسانی ،قیام راوندیه و
شهـادت امام جعفر صادق(ع)
| |
3
|
159هـ 169هـ
|
خلافت مهـدی
|
---
| |
4
|
169هـ 170هـ
|
خلافت هـادی
|
---
| |
5
|
170هـ 195هـ
|
خلافت هـارون الرشید
|
شهـادت امام موسی کاظم
| |
6
|
195هـ 198هـ
|
خلافت امین
|
اختلاف بین مامون و امین بر سر حکومت
| |
7
|
198هـ 228هـ
|
خلافت مامون
|
آغاز حکومت مستقل طاهـری سال 205هـ شهـادت امام رضا (ع)
|
*از خلافت
مأمون تاریخ خلفای عباسی از ایران جدا می گردد . در ایران حکومتهـای پادشاهی
مستقل شکل می گیرد .
6- طاهـریان (205هـ
259هـ ) نیشابور
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
حاکم خلیفه
|
حوادث مهـم- خلیفه ی همزمان
| |
1
|
205هـ 207هـ
|
طاهـر ذوالیمینین
|
خلافت مأمون مؤسس اولین سلسله ایرانی بعد از اسلام
| |
2
|
207هـ 213هـ
|
طلحه بن طاهـر
|
خلافت مأمون
| |
3
|
213هـ 230هـ
|
عبدالله طاهـر
|
خلافت مأمون ، معتصم ، شهـادت امام جواد (ع)
| |
4
|
230هـ 248هـ
|
طاهـربن عبدالله
|
معتصم ، واثق، متوکل ، منتصر
| |
5
|
248هـ 259هـ
|
محمد بن طاهـر
|
مستعین ، معتز ، ضعف طاهـریان و روی کار آمدن یعقوب لیث صفار
|
7- صفاریان (247هـ
393هـ ) ذرنج سیستان
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
حاکم خلیفه
|
حوادث مهـم- خلفای عباسی همزمان
| |
1
|
247هـ 265هـ
|
یعقوب بن لیث صفار
|
مهـتدی معتمد شهـادت امام هـادی
| |
2
|
265هـ 287هـ
|
عمر و لیث
|
معتمد شهادت
امام حسن عسکری(ع) معتضد
| |
3
|
287هـ 296هـ
|
طاهـر بن محمد
|
مکتفی
| |
4
|
296هـ 298هـ
|
لیث بن محمد
|
مکتفی
| |
5
|
298هـ
|
محمد بن علی بن لیث
|
مکتفی
| |
6
|
298هـ 311هـ
|
احمدبن محمد بن خلف
|
مقتدر
| |
7
|
311هـ 352هـ
|
ضعف در حکومت صفاریان
|
قاهـر ، راضی ، مستکفی ، مطیع
| |
8
|
352هـ 393هـ
|
خلف بن احمد
|
مطیع ،قادر ، طالع
|
8- علویان طبرستان (250هـ- 316هـ)
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
حاکم خلیفه
|
حوادث مهـم- خلفای عباسی همزمان
| |
1
|
250هـ 280هـ
|
حسن بن زید علوی
|
معتمد عباسی تشکیل اولین دولت شیعی مذهـب
| |
2
|
280هـ 287هـ
|
محمدین زید
|
معتضد
| |
3
|
287هـ 301هـ
|
حسن بن علی (اطروش)
|
مکتفی
| |
4
|
301هـ 316هـ
|
حسن بنقاسم
|
مقتدر
|
9- سامانیان (261هـ – 389هـ ) بخارا
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
حاکم خلیفه
|
حوادث مهـم- خلفای عباسی همزمان
| |
1
|
261هـ 275هـ
|
نصر بن احمد
|
معتمد
| |
2
|
275هـ 295هـ
|
امیر اسماعیل عادل
|
معتمد ، معتضد ، مکتفی
| |
3
|
295هـ 301هـ
|
احمد دوم
|
مقتدر
| |
4
|
301هـ 330هـ
|
نصربن احمد
|
مقتدر ،قاهـر ، عصر طلایی سامانیان
| |
5
|
331هـ 343هـ
|
نوح بن نصر
|
متقی ، مستکفی ، مطیع
| |
6
|
343هـ 350هـ
|
عبدالملک اول
|
مطیع
| |
7
|
350هـ 366هـ
|
منصور اول
|
مطیع ، طانع
| |
8
|
366هـ 387هـ
|
نوح دوم
|
طائع ،قادر
| |
9
|
387هـ 389هـ
|
منصور دوم
|
قادر
| |
10
|
389هـ چند ماه
|
عبدالملک دوم
|
قادر
|
10 – آل زیار (316هـ – 435هـ ) اصفهـان ، گرگان
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
پادشاه
|
حوادث مهـم خلفای همزان
| |
1
|
316هـ 323هـ
|
مرداویچ
|
خلافت مقتدر،قاهر
| |
2
|
323هـ 356هـ
|
وشمگیر
|
متقی، مستکفی، مطیع
| |
3
|
356هـ 366هـ
|
بهستون
|
مطیع، طائع
| |
4
|
366هـ 403هـ
|
قابوس بن وشمگیر
|
قادر، طائع
| |
5
|
403هـ 423هـ
|
منوچهر
|
قادر
| |
6
|
423هـ 435هـ
|
انوشیروان
|
قائم
|
11- آل بویه
(323هـ - 447هـ )
|
ردیف
|
امرای فارس
|
امرای ری و اصفهان
|
امرای عراق و خوزستان
| |
1
|
علی بن بویه
323هـ 328هـ
|
حسن بن بویه
323هـ 366هـ
|
احمد بن
بویه
323هـ
356هـ
| |
2
|
عضدالدوله
338هـ 372هـ فناخسرو
|
موبدالدوله
366هـ 373هـ
|
عزالدوله
356هـ
379هـ
| |
3
|
شرف الدوله
372هـ 379هـ
|
فخر الدوله
373هـ 387هـ
|
بهاء الدوله
379هـ
403هـ
| |
4
|
صمصام الدوله
379هـ 388هـ
|
مجدالدوله
387هـ 420هـ
|
قوم الدوله
403هـ
419هـ
| |
5
|
سلطان الدوله
388هـ 415هـ
|
شمس الدوله
387هـ 412هـ
|
شرف الدوله
419هـ
426هـ
| |
6
|
عماد الدوله مرزبان
415هـ 440هـ
|
سماءالدوله
412هـ 416هـ
|
جلال الدوله
426هـ
440هـ
| |
7
|
ملک الرحیم
440هـ 477هـ
|
ـــــ
|
فولاد ستون
440هـ
447هـ
|
12- غزنویان (351هـ - 582هـ ) غزنین
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
پادشاه
|
حوادث مهم و خلفای همزمان
| |
1
|
351 هجری
|
آلپتکین
|
خلافت مطیع
| |
2
|
352هـ
355هـ
|
اسحاق
|
مطیع
| |
3
|
355هـ
361هـ
|
بلکاتکین
|
مطیع
| |
4
|
361هـ
366هـ
|
پیری تکین
|
طائع
| |
5
|
366هـ
387هـ
|
سبکتکین
|
قادر
| |
6
|
387هـ
421هـ
|
سلطان محمود
غزنوی
|
قادر
| |
7
|
421 هجری
|
سلطان محمود
غزنوی
|
قائم
| |
8
|
421هـ
432هـ
|
سلطان محمود
غزنوی
|
قائم
| |
از سال 432هـ حکومت غزنویان در غزنین محدود شد.
|
13- سلجوقیان (429هـ 552هـ )
اصفهان، ری، بخارا
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
پادشاه
|
حوادث مهم و خلفای همزمان
| |
1
|
429هـ
455هـ
|
طغرل
|
قائم -
وزارت عمیدالملک کندری
| |
2
|
455هـ
465هـ
|
آلب ارسلان
|
قائم - نبرد
ملازگرد و شکست روم شرقی
| |
3
|
465هـ
485هـ
|
ملک شاه
|
مقتدی -
وزارت خواجه نظام الملک
| |
4
|
485هـ
498هـ
|
برکیارق
|
مستظهر
| |
5
|
498هـ
511هـ
|
ملکشاه ثانی
|
مستظهر
| |
6
|
511هـ
552هـ
|
سلطان سنجر
|
مسترشد،
مقتفی، راشد
| |
ضعف
سلجوقیان و تشکیل حکومت های محلی
|
14- خوارزمشاهیان (490هـ - 628هـ) گرگانج
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
پادشاه
|
حوادث مهم و خلفای همزمان
| |
1
|
490هـ
522هـ
|
قطب الدین
محمد
|
مستظهر ،
مسترشد
| |
2
|
522هـ
551هـ
|
اتسز
(خوارزمشاهی )
|
مسترشد ،
مقتضی ، راشد
| |
3
|
551هـ 567هـ
|
ایل ارسلان
|
مستنجد
| |
4
|
567هـ
568هـ
|
سلطانشاه
محمود
|
مستضی
| |
5
|
568هـ
596هـ
|
تکش
|
مستضی ،
ناصر
| |
6
|
596هـ
617 هـ
|
سلطان
محمد
|
ناصر ، ظاهر
| |
7
|
617 هـ
628هـ
|
سلطان جلال
الدین
|
ظاهر ،
مستنصر
|
مغولان (616هـ - 654هـ)
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
پادشاه
|
حوادث مهم و خلفای همزمان
| |
1
|
611هـ
621
هـ
|
چنگیز خان
|
ظاهر ، حمله
مغولان به ایران
| |
2
|
619هـ
639 هـ
|
اوگتای قا
آن
|
مستنصر
| |
3
|
639هـ
648
هـ
|
گیرک خان
|
مستنصر ،
مستعصم
| |
4
|
648هـ
654
هـ
|
منگو قاآن
|
مستعصم
|
15 - ایلخانان مغول (654هـ - 756هـ)
مراغه ، تبریز ، سلطانیه
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
پادشاه
|
حوادث مهم و خلفای همزمان
| |
1
|
654هـ
663 هـ
|
هولاکوخان
|
فتح بغداد و
پایان خلافت عباسیان 656 هـ
| |
2
|
663هـ
680هـ
|
آبا قاخان
|
| |
3
|
680هـ
683هـ
|
احمد تکودار
|
اسلام آوردن
ایلخان مغول
| |
4
|
683هـ
690هـ
|
ارغون
|
| |
5
|
690هـ
694هـ
|
گیخاتو
|
| |
6
|
694هـ
|
بایدو
|
| |
7
|
694هـ
703هـ
|
غازان خان
|
تأسیس دولت
عثمانی در آسیای صفیر
| |
8
|
703هـ
716هـ
|
سلطان محمد
خدابنده
|
عثمان اول
| |
9
|
716هـ
736هـ
|
ابوسعید
|
ضعف حکومت
ایلخانان مغول
| |
10
|
736هـ
|
آرپا خان
|
اورخان
| |
11
|
736هـ
|
موسی
|
مراد اول
| |
12
|
737هـ
756هـ
|
حکام وامرای
دست نشانده
|
مراد اول
| |
13
|
756هـ
807هـ
|
دوران فترت
و تشکیل حکومتهای محلی
|
آل کرت ،
مظفر ، جلایر ، سربداران و چوپانیان و حمله تیمور
|
16 – تیمور و جانشینان او (807هـ - 911هـ) سمرقند
و هرات
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
پادشاه
|
حوادث مهم و خلفای همزمان
| |
1
|
771هـ
807 هـ
|
تیمور گوگان
|
با یزید اول
| |
2
|
807هـ
808هـ
|
خلیل سلطان
|
محمد اول
| |
3
|
808هـ
850هـ
|
شاهرخ
|
محمد اول –
مراد دوم
| |
4
|
850هـ
853هـ
|
الغ بیک
|
مراد دوم
| |
5
|
853هـ
854هـ
|
میرزا
عبدالطیف
|
مراد دوم
| |
6
|
854هـ
855هـ
|
میرزا
عبدا..
|
محمد دوم
(فاتح)
| |
7
|
855هـ
873هـ
|
ابوسعید
|
فتح
قسطنطنیه و پایان قرون وسطی آغاز عصر جدید (با یزید)
| |
8
|
874هـ
911هـ
|
سلطان حسین
بایقرا
|
کشف قاره
آمریکا
|
حکومت محلی قراقویونلوها – آق قویونلوها
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
پادشاه
|
حوادث مهم و خلفای همزمان
| |
1
|
780هـ
873 هـ
|
قرامحمد –
قرا یوسف – جهانشاه
|
اسکندر ،
حسینعلی میرزا
| |
2
|
780هـ
908هـ
|
قراعثمان –
اوزاون حسن – مراد
|
الوند ،
رستم
|
17 – صفویان (907هـ - 1148هـ .ق) تبریز ، قزوین ،
اصفهان
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
پادشاه
|
حوادث مهم و خلفای همزمان عثمانی
| |
1
|
907هـ
930هـ
|
شاه اسماعیل
صفوی
|
تشکیل دولت
شیعی مذهب صفوی – سلطان سلیم و با یزید دوم
| |
2
|
930هـ
984هـ
|
شاه تهماسب
اول
|
دوران ثبات
حکومت صفویان سلیمان قانونی
| |
3
|
984هـ
985هـ
|
شاه اسماعیل
دوم
|
سرکشی
قزلباش ها سطان مراد سوم
| |
4
|
985هـ
996هـ
|
شاه محمد
خدابنده
|
سلطان مراد
سوم
| |
5
|
996هـ
1038هـ
|
شاه عباس
اول
|
انتقال
پایتخت به اصفهان و اوج حکومت صفویان حکومت مراد سوم ، محمد سوم ، احمد
اول
| |
6
|
1038هـ
1052هـ
|
شاه صفی
|
حکومت مصطفی
اول ، عثمان دوم ، مراد چهارم
| |
7
|
1052هـ
1077هـ
|
شاه عباس
دوم
|
ابراهیم
اول، محمد چهارم ، سلیمان دوم
| |
8
|
1077هـ
1105هـ
|
شاه سلیمان
|
احمد دوم ،
مصطفی دوم، احمد سوم
| |
9
|
1105هـ
1135هـ
|
سلطان حسین
|
حمله محمود
افغان به اصفهان و آغاز سقوط صفویان احمد سوم
| |
10
|
1135هـ
1145هـ
|
تهماسب دوم
|
محمود اول
| |
11
|
1135هـ
1148هـ
|
شاه عباس
سوم
|
پادشاهی پطر
کبیر در روسیه محمود اول
|
18- افشاریه(1148هـ - 1210هـ) مشهد
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
پادشاه
|
حوادث مهم و خلفای همزمان امپراطوری عثمانی
| |
1
|
1148هـ
1160هـ
|
نادر شاه
افشار
|
فتح نواحی
مختلف ایران توسط نادر فاتح آسیا محمود اول
| |
2
|
1160هـ
1161هـ
|
عادل شاه
|
عثمان سوم
| |
3
|
1161هـ
چند ماه
|
ابراهیم شاه
|
عثمان سوم
| |
4
|
1161هـ
1210هـ
|
شاهرخ
|
حکومت در
شهر مشهد ، مصطفی سوم ، عبدالحمید اول
|
19 – زندیه(1173هـ - 1193هـ)شیراز
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
پادشاه
|
حوادث مهم امپراطوری عثمانی
| |
1
|
1173هـ
1193هـ
|
کریم خان
|
پادشاهی
کریم خان زند در شیراز ، مصطفی سوم عبدالحمید اول
| |
2
|
1193هـ
|
ابوالفتح
خان
|
انقلاب کبیر
فرانسه عبدالحمید اول
| |
3
|
1193هـ
|
محمد علی
خان
|
عبدالحمید
اول
| |
4
|
1193هـ
1196هـ
|
صادق خان
|
مصطفی سوم
| |
5
|
1196هـ
1199هـ
|
علیمردان
خان
|
مصطفی سوم
| |
6
|
1199هـ
1203هـ
|
جعفر خان
|
سلیم سوم
| |
7
|
1203هـ
1209هـ
|
لطفعی خان
|
قدرت یافتن
آقا محمد خان قاجار ، سلیم سوم
|
20 – قاجاریه(1210هـ - 1344هـ .ق برابر با 1304 هـ
. ش) تهران
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
پادشاه
|
تزار روسیه
|
حوادث مهم امپراطور همزمان
| |
1
|
1210هـ
1212هـ
|
آقا محمد
خان
|
کاترین دوم
|
تأسیس سلسله
قاجاریه ، سلیم سوم
| |
2
|
1212هـ
1250هـ
|
فتحعلی شاه
|
الکساندر
اول
|
تحمیل
عهدنامه های گلستان و ترکمنچای به ایران سلیم سوم ، مصطفی سوم ، محمود دوم
| |
3
|
1250هـ
1264هـ
|
محمد شاه
|
نیکلای اول
|
صدارت قائم
مقام فراهانی عبدالمجید اول
| |
4
|
1264هـ
1313هـ
|
ناصر
الدینشاه
|
الکساندر
دوم
|
صدارت امیر
کبیر عبدالعزیز ، عبدالحمید دوم
| |
5
|
1313هـ
1324هـ
|
مظفر
الدینشاه
|
الکساندر
سوم
|
قیام
مشروطیت محمود پنجم ، عبدالحمید دوم
| |
6
|
1324هـ
1327هـ
|
محمد علی
شاه
|
نیکلای دوم
|
دوران
استبداد صغیر محمود پنجم (رشاد)
| |
7
|
1327هـ 1344هـ
|
احمد شاه
|
نیکلای دوم
|
شروع جنگ
جهانی اول و انقلاب روسیه محمود پنجم محمود ششم
|
21 – حکومت پهلوی(1304هـ . ش – 1357هـ . ش) تهران
(1344هـ . ق – 1397هـ . ق)
|
ردیف
|
تاریخ حکومت
|
پادشاه
|
حوادث مهم و خلفای همزمان
| |
1
|
1304هـ .ش
1320هـ . ش
|
رضا خان
|
جنگ جهانی
دوم
| |
2
|
1320هـ .ش
1357هـ
.ش
|
محمد رضا
پهلوی
|
قیام 15
خرداد و پیروزی انقلاب اسلامی
|
|